De Vlaamse Gemeenschap

Welke bevoegdheden heeft de Vlaamse Gemeenschap?

De Vlaamse Gemeenschap oefent haar eigen gemeenschapsverantwoordelijkheden uit, alsook de verantwoordelijkheden van het Vlaamse Gewest.

Maar zijn de autoriteiten van het Vlaamse Gewest dezelfde als die van de Vlaamse Gemeenschap?

Inderdaad, de twee zijn immers samengesmolten.       

De Vlaamse regering

Wat is de Vlaamse regering?

De Vlaamse regering is de uitvoerende macht van Vlaanderen. Ze is verantwoordelijk voor de uitvoering van de decreten die door het Vlaams Parlement worden goedgekeurd, voor de uitvoering van de jaarlijkse begrotingen en voor het dagelijks bestuur van de Vlaamse Gemeenschap en het Vlaams Gewest. De Vlaamse regering is de motor van het Vlaamse beleid.

Hoe wordt de Vlaamse regering verkozen?

De Vlaamse regering telt in principe negen ministers. Zij worden benoemd door het Vlaams Parlement. Enkel de minister-president van Vlaanderen moet een eed afleggen voor de Koning. De Vlaamse regering is gebonden door de verkiezing van het Vlaams Parlement voor een periode van vijf jaar. Een ontslag van de Vlaamse regering kan niet leiden tot de ontbinding van het Vlaams Parlement en de organisatie van nieuwe verkiezingen. In dat geval moet een nieuwe meerderheid worden gezocht voor de samenstelling van een nieuwe Vlaamse regering voor de resterende duur van de legislatuur.

Bevoegdheden:

• Bevoegdheden inzake internationale betrekkingen. De regering onderhandelt over en sluit de verdragen, die pas gevolg hebben nadat ze de instemming van het Parlement hebben verkregen.
• Samenwerking met andere deelstaten of met de federale overheid. De regering onderhandelt over en sluit samenwerkingsakkoorden. In drie soorten gevallen moeten deze akkoorden ter goedkeuring aan het Parlement worden voorgelegd.

www.vlaanderen.be/vlaamse-regering

Het Vlaams Parlement

Wat is de rol van het Vlaams Parlement?

Het parlement is de wetgevende macht in een democratie. In het parlement wordt over de wetgeving gestemd. In Vlaanderen zijn dat decreten. In het Vlaams Parlement zetelen volksvertegenwoordigers, die om de 5 jaar verkozen worden bij de Vlaamse verkiezingen.

Het Vlaams Parlement telt 124 volksvertegenwoordigers:

• 118 verkozenen door de inwoners van het Vlaamse Gewest;
• 6 worden verkozen door de inwoners van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (zodat ook de Brusselse Vlamingen vertegenwoordigd zijn).

Het Vlaams Parlement heeft drie grote taken te vervullen:

• De Vlaamse decreten goedkeuren. Decreten zijn regels en wetten die gelden voor alle Vlamingen.
• De Vlaamse regering die instaat voor de uitvoering van de decreten, benoemen en controleren.
• De Vlaamse begroting goedkeuren, die de regering van financiële middelen voorziet voor het dagelijkse bestuur van Vlaanderen.

Het Parlement is cruciaal bij het tot stand komen van nieuwe regelgeving. Alle nieuwe decreten of wijzigingen aan bestaande decreten moeten door het Vlaams Parlement worden goedgekeurd. Nieuwe regels kunnen bovendien ontstaan op initiatief van een volksvertegenwoordiger uit het Parlement. Men spreekt dan van een “voorstel van decreet”. In de meeste gevallen is het een minister van de regering die het initiatief neemt voor nieuwe regelgeving, waarover het Parlement zijn goedkeuring moet geven. Men spreekt dan van een “ontwerp van decreet”.

Bevoegdheden

• Cultuur en media: Culturele centra, Opleiding van cultureel personeel, Theater, Muziek, Dans, Kermis-, circus- en straatkunsten, Cultureel erfgoed, Collecties, Musea, Beeldende kunsten, Brieven en boeken, Nederlandse taal, Bibliotheken, Permanente opvoeding, Audiovisueel en Multimedia.
• Onderwijs: Kleuteronderwijs, basisonderwijs, gewoon en gespecialiseerd middelbaar onderwijs, universitair en niet-universitair hoger onderwijs, sociale promotie, afstandsonderwijs, kunstonderwijs, onderwijssysteem, Inspectie, PMS-centra, Certificering en equivalenties, Studietoelagen en -leningen, Fundamenteel wetenschappelijk onderzoek in universiteiten, Gecoördineerde onderzoeksacties en Fondsen voor wetenschappelijk onderzoek (FWO).
• Sport: Beheer van sportcentra (Sport Vlaanderen) en organisatie van stages en diverse sportactiviteiten voor iedereen, organisatie van campagnes ter promotie van sport en ondersteuning van de verschillende sportfederaties en -verenigingen door het toekennen van financiële steun, door het verspreiden van informatie en door het opleiden van sportpersoneel, ondersteuning van topsport, met name door aanwervingen onder contract.
• Bepaalde aspecten van Justitie, zoals jeugdbescherming, sociale bijstand voor gedetineerden, eerstelijnsrechtsbijstand en justitiehuizen: Opvang van kinderen in moeilijkheden en in gevaar, gepersonaliseerde hulpverlening aan jongeren en gezinnen via de jeugdbijstandsconsulenten en -directeurs verbonden aan elk gerechtelijk arrondissement, opvolging bij gezinnen of in instellingen, erkenning en subsidiëring van diensten die deze hulpverleningsopdrachten uitvoeren, opvang binnen openbare instellingen van bepaalde jongeren in moeilijkheden die feiten hebben gepleegd die als misdrijf worden gekwalificeerd. Begeleiding van vermoedelijke of veroordeelde daders van misdrijven, uitvoering van onderzoeken om de administratieve en gerechtelijke autoriteiten te helpen bij het nemen van passende beslissingen ten aanzien van personen die strafrechtelijk of burgerrechtelijk kunnen worden vervolgd, opvang van, informatieverstrekking aan en ondersteuning van slachtoffers tijdens de volledige gerechtelijke procedure, organisatie van eerstelijns sociale zorg, beheer van de afdeling voor minderjarigen die uit de gesloten jeugdcentra zijn verwijderd.  Subsidiëring van de sector van alternatieve maatregelen, eerstelijnsrechtsbijstand, sociale bijstand voor gedetineerden, sociale bijstand voor justitiabelen en ontmoetingsruimten.
• Volksgezondheid: Beleid inzake zorgverstrekking in en buiten zorginstellingen (uitzonderingen); Beleid inzake geestelijke gezondheidszorg in zorginstellingen met uitzondering van ziekenhuizen; Beleid inzake zorgverstrekking in instellingen voor ouderen, met inbegrip van geïsoleerde geriatrische diensten; Beleid inzake zorgverstrekking in geïsoleerde gespecialiseerde revalidatie- en behandelingsdiensten; Beleid inzake revalidatie in langdurige zorg; Organisatie van de eerstelijnsgezondheidszorg en ondersteuning van de beoefenaren van de eerstelijnsgezondheidszorg.  Bijstand aan personen (personen met een beperking, ouderen, opvang en integratie van migranten).
• Gezinsbijslagen.
• Jeugdbeleid en jeugdwerking.

De Vlaamse overheid

Wat is de Vlaamse overheid?

De Vlaamse overheid bestaat uit verschillende overheidsdiensten, die gegroepeerd worden in 10 beleidsdomeinen. Binnen elk beleidsdomein is er een departement en zijn er verschillende agentschappen.

Welke beleidsdomeinen bestaan er?

De tien beleidsdomeinen van de Vlaamse regering zijn:

• Beleidsdomein Kanselarij, Bestuur, Buitenlandse Zaken en Justitie (KBBJ)
• Beleidsdomein Financiën en Begroting (FB)
• Beleidsdomein Economie, Wetenschap en Innovatie (EWI)
• Beleidsdomein Onderwijs en Vorming (OV)
• Beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en gezin (WVG)
• Beleidsdomein Cultuur, Jeugd, Sport en Media (CJSM)
• Beleidsdomein Werk en Sociale Economie (WSE)
• Beleidsdomein Landbouw en Visserij (LV)
• Beleidsdomein Mobiliteit en Openbare Werken (MOW)
• Beleidsdomein Omgeving (OMG)

In het regeerakkoord 2019-2024 kondigde de Vlaamse regering evenwel de fusie van enkele beleidsdomeinen en entiteiten aan. De beleidsdomeinen Kanselarij en Bestuur (KB) en Internationaal Vlaanderen (IV) werden op 1 september 2020 samengevoegd. Daarnaast zullen andere beleidsdomeinen op termijn worden samengevoegd. Het betreft meer bepaald het beleidsdomein Economie, Wetenschap en Innovatie (EWI), het beleidsdomein Werk en Sociale Economie (WSE) en het beleidsdomein Landbouw en Visserij (LV).