De intercommunales

Wat zijn de belangrijkste verschillen met de Franse intercommunales?

In tegenstelling tot de Franse intercommunales is er geen overdracht van bevoegdheden, geen fiscale bevoegdheid en geen verplichting om zich bij de intercommunale aan te sluiten.

Is er een verschil tussen de Vlaamse en de Waalse intercommunales?

Niet echt. Het is wel zo dat de wettelijke grondslagen verschillend zijn, hetgeen leidt tot een aantal verschillen, met name wat hun beperking in de tijd betreft. Er zijn echter verschillen tussen de intercommunales onderling, afhankelijk van hun doel en werking.  

Welke bevoegdheden heeft een intercommunale?

In België bestaan er twee soorten intercommunales. Er zijn dan ook honderden intercommunales in België.

• Intercommunales kunnen een specifiek doel hebben (afval bijvoorbeeld), waarbij hun “bevoegdheden” als dienstverleners bij wet worden vastgesteld en betrekking hebben op aangelegenheden van lokaal belang. Er is dus een overdracht van het beheer vanuit de gemeenten.
• Andere intercommunales hebben geen “eigen bevoegdheden” in de strikte juridische zin van het woord. Bovendien dragen de gemeenten, in tegenstelling tot de intercommunales in Frankrijk, geen bevoegdheden over aan de intercommunale.  De intercommunales bieden veeleer ondersteuning aan de gemeenten.

De Eurometropool telt minstens vier intercommunales zonder overdracht van beheer: IDETA, IEG, Leiedal en WVI. Er bestaan nog andere intercommunales, bijvoorbeeld voor het beheer van afval en/of afvalwater/energie (IMOG rond Kortrijk (42 gemeenten); MIROM voor Wervik, Menen, Wevelgem, Roeselare ...;  IPALLE voor Wallonie picarde + 7 gemeenten ...).

De Waalse intercommunales

De Waalse intercommunales vallen onder het decreet van 19 juli 2006, dat het decreet van 5 december 1996 wijzigde.

IDETA

Wat is Ideta?

Ideta is een agentschap voor territoriale ontwikkeling van Picardisch Wallonië.  Ideta houdt zich hoofdzakelijk bezig met territoriale en economische ontwikkeling, met name voor ondernemingen. De taak van Ideta bestaat erin zones te identificeren die bedrijfsparken kunnen worden, deze door het gewest te laten erkennen, ze in te richten en ze vervolgens aan bedrijven te verkopen of te verhuren. Daarvoor beheert Ideta bedrijvencentra en “halls relais” (loodsen met kantoorruimten).

Wat de gemeenten betreft, hebben de belangrijkste taken van Ideta betrekking op stadsplanning en energie, met name hernieuwbare energie.

25 gemeenten zijn aangesloten bij IDETA, maar deze gemeenten doen niet noodzakelijkerwijs een beroep op dezelfde missies en bevoegdheden van IDETA.

De structuur

Ter herinnering: als Agentschap voor Territoriale Ontwikkeling is IDETA een technisch en operationeel instrument ten dienste van gemeenten en bedrijven. Het Agentschap is een overheidsbedrijf, bestuurd door diverse bestuursorganen.

• Er is de Algemene Vergadering, die bestaat uit 5 vertegenwoordigers voor elke aangesloten gemeente (25 gemeenten, de Provincie Henegouwen en de intercommunale Westlede). Ze is bevoegd voor beslissingen zoals de wijziging van de statuten, de goedkeuring van de rekeningen en van het strategisch plan of de benoeming van de bestuurders. De AV komt tweemaal per boekjaar bijeen, in juni en in december.
• Daarnaast zijn er nog de Raad van Bestuur en het Uitvoerend Bureau.
• Tot slot zijn er de verschillende comités: het Bezoldigingscomité, het Auditcomité, het Beheercomité voor energie en participaties, het Beheercomité voor de crematoriasector en het Directiecomité.

De bevoegdheden

IEG

Wat is het werkingsgebied van IEG?

IEG (Intercommunale d’Etude et de Gestion) bestaat uit de gemeenten Mouscron, Comines-Warneton, Estaimpuis, Pecq en het OCMW van Mouscron.

Binnen welke domeinen is IEG actief?

• IEG zet zich in voor economische expansie. Daartoe begeleidt IEG bedrijven en houdt de intercommunale zich bezig met de bedrijventerreinen.
• IEG is ook actief op het gebied van water: de intercommunale voorziet Mouscron, Luingne en Herseaux van drinkwater uit haar eigen wateropvangsystemen.
• Een ander bevoegdheidsgebied is energie. IEG draagt bij aan de energietransitie door te investeren in hernieuwbare energie en actief deel te nemen aan duurzame projecten. In dat kader houdt IEG zich bezig met de productie en distributie van energie. IEG bezit immers – voor rekening van de bij haar aangesloten gemeenten – participaties in ondernemingen die actief zijn in de sector van de gas- en elektriciteitsproductie en -distributie. Daarnaast is IEG ook betrokken bij windenergieprojecten.
• IEG is ook actief op het gebied van sport en vrijetijdsbesteding. De intercommunale biedt immers een breed scala aan activiteiten: paardrijden, voetbal, atletiek, zwemmen en speelpleinen voor de allerkleinsten.

De Vlaamse intercommunales

De Vlaamse intercommunales worden geregeld door het Decreet over het lokaal bestuur, dat op 1 januari 2019 in werking is getreden.

Wat is dit decreet?

In dit decreet worden verschillende soorten verenigingen genoemd. In de eerste plaats zijn er de projectverenigingen waarbij minstens twee gemeenten betrokken zijn en die zeer specifieke doelstellingen hebben, zoals de bouw van een zwembad. Daarnaast zijn er de intercommunales zoals Leiedal of WVI. Ten slotte zijn er de samenwerkingsverbanden waarbij de gemeenten hun bevoegdheden overdragen, bijvoorbeeld met betrekking tot crematoria of afvalbeheer.

De “levensduur” van een intercommunale bedraagt niet meer dan 18 jaar. Dit betekent dat de intercommunales om de 18 jaar de partnergemeenten bijeenroepen om na te gaan of ze nog steeds willen samenwerken, of ze tevreden zijn over de diensten van de intercommunale en rond welke onderwerpen ze de komende jaren willen werken. Anders dan in Frankrijk zijn het immers de Gemeenten die beslissen over de bevoegdheden die de intercommunales uitoefenen.

LEIEDAL

Wat is Leiedal?

Leiedal ontstond in 1960 op initiatief van de gemeenten van het arrondissement Kortrijk als intercommunale voor ruimtelijke ordening, economische expansie en reconversie. Ondertussen is Leiedal uitgegroeid tot een zeer veelzijdige dienstverlener, actief op veel domeinen voor de 13 steden en gemeenten in Zuid-West-Vlaanderen: Anzegem, Avelgem, Deerlijk, Harelbeke, Kortrijk, Kuurne, Lendelede, Menen, Spiere-Helkijn, Waregem, Wervik, Wevelgem en Zwevegem.

Hoe wordt Leiedal bestuurd?

Leiedal wordt geleid door een raad van bestuur. Dat bestuursorgaan telt achttien leden en komt om de twee weken bijeen. De RvB bestaat uit veertien bestuurders met stemrecht en vier bestuurders met raadgevende stem, die daarnaast een beroep doen op twee externe deskundigen. Deze raad bestuurt Leiedal in de beleidsperiode 2019-2025, bijgestaan door de algemeen directeur en de secretaris van Leiedal. De raad van bestuur werd op 28/03/2019 opnieuw samengesteld. U kunt de samenstelling van de raad van bestuur bekijken via deze link: www.leiedal.be/raad-van-bestuur.

Het team van Leiedal bestaat uit de directeur en uit deskundigen op verschillende gebieden, zoals publieke projectontwikkeling en ruimte & leefomgeving. Er zijn ook renovatiecoaches, de personeelsdienst, het communicatieteam en het digitale team.

Via deze link kunt u de samenstelling van dit team bekijken: www.leiedal.be/team.

Wat doet Leiedal?

Leiedal is de interlokale vereniging voor streekontwikkeling in Zuid-West-Vlaanderen die deze streek dynamisch en duurzaam wil helpen uitbouwen tot een aantrekkelijke streek om te ondernemen, te werken, te wonen en te beleven. Het werkingsgebied van Leiedal omvat Anzegem, Avelgem, Deerlijk, Harelbeke, Kortrijk, Kuurne, Lendelede, Menen, Spiere-Helkijn, Waregem, Wervik, Wevelgem en Zwevegem.

Welke zijn de werkdomeinen van Leiedal?

Door streekontwikkeling geïntegreerder aan te pakken, wil Leiedal een antwoord bieden op de regionale uitdagingen. De intercommunale werkt daarbij hoofdzakelijk op drie inhoudelijke werkdomeinen: Publieke Projectontwikkeling, Ruimte & Leefomgeving, en Mens & Samenleving.

• Publieke projectontwikkeling De regio heeft blijvend nood aan een voldoende, gedifferentieerd aanbod aan fysieke ruimte om te ondernemen, kwalitatief en duurzaam ingericht en blijvend goed beheerd. Leiedal ambieert daartoe om tegen 2025 75 ha bijkomende ruimte om te ondernemen op de markt te brengen bestaande uit zowel gronden als opgewaardeerde panden. We zullen daartoe inzetten op een mix van projecten, gemengd, economisch gedifferentieerd, kernversterkend en variërend van schaal. Dat maken we waar via in hoofdzaak reconversie en de realisatie van specifieke strategische plaatsen zoals binnenstedelijke en stationslocaties. Ook erfgoedpanden kunnen een interessante uitdaging vormen voor de creatie van bijzondere ruimtes voor onder meer de creatieve maakindustrie en/of handel. Met andere woorden: binnen dit werkdomein vinden we zowel ruimtelijke planning als ruimtelijke-planningsprojecten.
• Ruimte & Leefomgeving Vanuit de disciplines ruimtelijke planning, stedenbouw en (landschaps)architectuur biedt Leiedal inhoudelijke, procesgerichte en logistieke kennis, advies en ondersteuning in het brede veld van gebouwen en publieke ruimte, energie, mobiliteit, natuur en milieu, onroerend erfgoed, recreatie, kleinhandel, wonen, bedrijvigheid en open ruimte. Die ondersteuning wordt zowel lokaal als bovenlokaal gewaardeerd. Ze wordt ook geregeld als referentie beschouwd voor de zinvolle schaal- en gedachtesprongen die tussen het lokale en het bovenlokale beleid worden gemaakt. De laatste decennia is er een verschuiving in de ruimtelijke uitdagingen aan de gang. De puur sectorale aanpak wordt steeds meer ingeruild voor een transversale, geïntegreerde aanpak. Het accent verschuift van het plannen en vergunnen naar het ontwerpend verkennen, de strategische projecten en acties, de begeleiding van de realisatie op het terrein, het beheer en het aangaan van partnerschappen enz. Tegen de achtergrond van die veranderingen en vanuit de ambitie de transitieobjectieven te behalen, willen we vanuit het werkdomein Ruimte & Leefomgeving de klemtoon leggen op het (mee)maken en beheren van een kwalitatieve ruimte en leefomgeving. Dit werkdomein omvat ruimtelijke planning via stedenbouw en architectuur.
• Mens & Samenleving Steeds vaker vraagt het ontwerpen, plannen, ontwikkelen en beheren van ruimte en leefomgeving om de betrokkenheid van de burger. Stenen zijn niet te stapelen zonder de maatschappelijke context te (ver)kennen en er mensen bij te betrekken. In die zin zijn “bruggen” te bouwen tussen beleid en burger zowel bij het bedenken, het creëren, het uitvoeren als het gebruiken van onze permanent transformerende omgeving. Daarom moeten we voortbouwen op eerdere initiatieven zoals de burgergerichte intergemeentelijke samenwerking rond energie, mobiliteit, ondernemen, onroerend erfgoed, publieke ruimte of wonen. '. Welke projecten voert Leiedal uit? Leiedal ontwikkelt tal van projecten binnen haar verschillende werkdomeinen. Die projecten kunnen worden geconsulteerd op de website van Leiedal: www.leiedal.be/projecten.

WVI

Wat is WVI?

WVI is een dienstverlenende vereniging die gemeenten bijstaat bij het vervullen van hun taken. WVI is actief in 54 West-Vlaamse gemeenten en heeft een team bestaande uit meer 100 medewerkers.

Wat is de geschiedenis van WVI?

Het verhaal van WVI begon in 1964 met de oprichting van 3 intercommunales met elk een eigen specifieke doelstelling: de WIH, actief op het vlak van woonprojecten, de WIER, actief als ontwikkelaar van bedrijventerrein, en de WITAB, die fungeerde als expertisecentrum voor stedenbouw en ruimtelijke ordening. In 1999 zijn de drie intercommunales gefusioneerd tot WVI (West-Vlaamse Intercommunale – dienstverlenende vereniging).

Welke zijn de bestuursorganen van WVI?

De bestuursorganen van WVI zijn de raad van bestuur en de algemene vergadering.  

Hoe is de raad van bestuur samengesteld?

De nieuwe raad van bestuur werd samengesteld op de algemene vergadering van 28 februari 2019. De raad van bestuur komt doorgaans 18 keer per jaar samen en telt voortaan 15 stemgerechtigde vertegenwoordigers, aangevuld met maximaal 3 vertegenwoordigers van de oppositie, zonder stemrecht. De raad van bestuur staat in voor het dagelijkse beheer van het publieke bedrijf dat WVI is.

En de Algemene vergadering?

De Algemene vergadering telt 55 leden en komt twee keer per jaar bijeen. Het belangrijkste agendapunt is doorgaans de goedkeuring van het jaarverslag en de jaarrekening (in het voorjaar) en de goedkeuring van de begroting (in december).  

Welke zijn de bevoegdheidsdomeinen van WVI?

De opdrachten van WVI zijn: 

• De ontwikkeling van bedrijventerreinen
• De realisatie van woonprojecten
• Project- en procesregie
• Advies en studies op het gebied van ruimtelijke planning, mobiliteit en GIS
• Advies en studies op het gebied van milieu, natuur, klimaat en energie
• Delen van diensten, personeel en producten (shared services)
• Europese subsidieprojecten
• Ondersteunen van regiowerking en grensoverschrijdende samenwerking
• Projecten voor territoriale ontwikkeling
• Hernieuwbare-energieprojecten