De Franse staat

 Frankrijk is een Staat met aan het hoofd een President van de Republiek. Deze Staat functioneert dankzij de regering die de uitvoerende macht uitoefent en het parlement dat de wetgevende macht heeft.

De President van de Republiek

Wat is de rol van de President van de Republiek?

Hij speelt een centrale rol en staat garant voor de instellingen van de Vijfde Republiek. Volgens artikel 5 van de Franse Grondwet belichaamt hij immers het gezag van de Staat. Hij zorgt er via zijn arbitrage voor dat de Grondwet wordt geëerbiedigd. Hij verzekert de normale werking van de overheid en de continuïteit van de Staat. Ten aanzien van de buitenwereld staat hij garant voor de nationale onafhankelijkheid, de integriteit van het grondgebied en de naleving van de door Frankrijk gesloten verdragen.

Bovendien is de President van de Republiek volgens de Grondwet het hoofd van de strijdkrachten. De Grondwet en de institutionele praktijk kennen hem ook een eminente rol toe in de diplomatie; in dat geval spreekt men van ‘domaine réservé’ (voorbehouden domein). De President van de Republiek onderhandelt over verdragen en ratificeert ze, hij accrediteert de Franse ambassadeurs in het buitenland en de buitenlandse ambassadeurs in Frankrijk worden bij hem geaccrediteerd, en tot slot leidt hij de Franse delegatie bij alle belangrijke internationale of Europese bijeenkomsten.  

Hoe wordt de President van de Republiek verkozen?

Hij wordt voor een periode van vijf jaar verkozen via rechtstreekse algemene verkiezingen en een stemming bij meerderheid in twee ronden.

De regering

Wat is de rol van de regering?

  De term ‘regering’ verwijst naar het collegiale en solidaire orgaan dat samengesteld is uit ministers die onder het gezag van de eerste minister staan en dat belast is met de uitvoerende macht. Volgens de Grondwet bepaalt en voert de regering het beleid van de natie uit. In de praktijk is deze taak verdeeld tussen de regering en de President van de Republiek, die in Frankrijk de uitvoerende macht delen.

Hoe wordt de regering benoemd?

  • De President benoemt in de eerste plaats de eerste minister. De benoeming van de eerste minister is immers een bevoegdheid van de President van de Republiek, bepaald in artikel 8 van de Franse Grondwet. Het Staatshoofd heeft dus de volledige vrijheid om de eerste minister te kiezen.
  • Vervolgens worden de leden van de regering benoemd bij presidentiële decreten die door de eerste minister worden medeondertekend. De benoeming van de ministers, afgezien van die van de eerste minister, is geen bevoegdheid van het Staatshoofd.
  • De President benoemt de ministers op voorstel van de eerste minister, maar de regeringsleider is niet vrij in zijn keuze. In de praktijk wordt, buiten de periode van cohabitatie, de samenstelling van de regering bepaald door de presidentiële keuzes.

www.gouvernement.fr/composition-du-gouvernement

Het Parlement

Wat is de rol van het Parlement?

Het parlement bestaat uit verkozenen die de burgers vertegenwoordigen, wetten maken (d.w.z. stemmen over wetten) en de regering controleren. Het Parlement vertegenwoordigt de burgers. Het Franse Parlement bestaat uit twee kamers: -        De Assemblée nationale, die rechtstreeks wordt verkozen door de burgers -        De Senaat, die wordt gekozen via indirecte verkiezing Het Parlement maakt wetten, wat betekent dat het beraadslaagt en vervolgens stemt over wetten. De regering, die aan de opstelling van de wetten kan meewerken, voert de wetten uit. Tegelijkertijd oefent het Parlement controle uit op de Regering, door haar te ondervragen, door onderzoek te verrichten, door over de begroting te stemmen en door de uitvoering ervan te controleren. Het Parement kan de regering ook omverwerpen.

De Assemblée nationale  

Wat is de rol van de Assemblée nationale?  

De Assemblée nationale is het ‘lagerhuis’ van het parlement. Ze bestaat uit 577 afgevaardigden die via rechtstreekse algemene verkiezingen voor een periode van vijf jaar worden verkozen tijdens de parlementsverkiezingen.

Samen met de Senaat oefent ze de wetgevende macht uit, maar haar bevoegdheden zijn ruimer dan die van de Senaat. Ze kan immers als enige de verantwoordelijkheid van de regering aan de orde stellen door te weigeren haar vertrouwen te geven of door een motie van afkeuring in te dienen. In geval van onenigheid met de Senaat kan de regering besluiten de Assemblée nationale het “laatste woord” te geven in de wetgevingsprocedure (behalve voor constitutionele wetten en organieke wetten met betrekking tot de Senaat). Bovendien houdt de Assemblée nationale twee wekelijkse zittingen waarin vragen aan de regering worden gesteld, tegenover twee per maand in de Senaat. Tot slot heeft de Assemblée nationale een belangrijkere plaats bij de behandeling van het wetsontwerp inzake financiën en het wetsontwerp betreffende de financiering van de sociale zekerheid.  

De Senaat  

Wat is de rol van de Senaat?  

De Senaat is het ‘hogerhuis’ van het Parlement. De Senaat bestaat uit 348 senatoren die via indirecte algemene verkiezingen worden gekozen. De Senaat vertegenwoordigt de territoriale collectiviteiten (collectivités territoriales) van de Republiek, hetgeen verklaart waarom de lokale verkozenen verantwoordelijk zijn voor de verkiezing van de senatoren.

  • Samen met de Assemblée nationale oefent de Senaat de uitvoerende macht uit, maar laatstgenoemde heeft minder uitgebreide bevoegdheden dan de Assemblée.
  • In tegenstelling tot de Assemblée nationale kan de Senaat niet worden ontbonden. De leden worden voor zes jaar verkozen door een kiescollege. Sinds 2011 wordt de Senaat om de drie jaar voor de helft vernieuwd.
  • Volgens de Franse Grondwet waarborgt de Senaat de vertegenwoordiging van de territoriale collectiviteiten (collectivités territoriales) van de Republiek.
  • Bij het onderzoek van een tekst heeft de Senaat niet het laatste woord in geval van onenigheid met de Assemblée nationale. In het geval van een grondwetsherziening kan de Assemblée nationale het verzet van de Senaat echter niet terzijde schuiven. 

De ministeries

Welke ministeries zijn er?

De term “ministerie” verwijst naar alle staatsdiensten die onder de verantwoordelijkheid van een minister zijn geplaatst en betrekking hebben op één of meer domeinen. De diensten van een ministerie zijn verdeeld over een centrale administratie, die gewoonlijk in Parijs is gevestigd, en gedecentraliseerde diensten in de regio's. De rol van een ministerie bestaat erin het regeringsbeleid binnen een specifiek domein uit te voeren.

Elk ministerie wordt geleid door een minister. Deze minister wordt benoemd door de President van de Republiek en wordt bijgestaan door een Kabinet.

Op vandaag zijn er de volgende ministeries:

  • Ministerie van Europa en Buitenlandse Zaken
  • Ministerie van Ecologische Transitie
  • Ministerie van Nationaal Onderwijs, Jeugd en Sport
  • Ministerie van Economie, Financiën en Herstel
  • Ministerie van Defensie Ministerie van Binnenlandse Zaken
  • Ministerie van Arbeid, Werkgelegenheid en Inschakeling
  • Ministerie van de Overzeese Gebieden
  • Ministerie van de Cohesie van de regio's en de Relaties met de territoriale collectiviteiten
  • Ministerie van Justitie
  • Ministerie van Cultuur Ministerie van Solidariteit en Volksgezondheid
  • Ministerie van de Zee
  • Ministerie van het Hoger Onderwijs, Onderzoek en Innovatie
  • Ministerie van Landbouw en Voeding
  • Ministerie van Transformatie en Openbaar Ambt

Bevoegdheden en beleidsdomeinen van de Staat

Ecologische transitie

Toegang tot huisvesting

  • Toegang tot eigendom
  • Verkoop en fiscaliteit
  • Steunmaatregelen
  • Mede-eigendom
  • Sociale huisvesting
  • Strijd tegen slechte huisvesting
  • Relatie eigenaars/huurders
 

Toegankelijkheid

  • Beleid inzake toegankelijkheid
  • Ad’AP (agenda's van geprogrammeerde toegankelijkheid)
  • Toegankelijkheid van woningen en transport
  Lucht
 

Burgerluchtvaart

  • Passagiers
  • Boordpersoneel
  • Drones
  • Luchtschepen
  • Luchthavens
  • Omwonenden
  • Veiligheid
  • Beveiliging
  • Maatschappijen
  • Vliegclubs
  • Opleiding
  • Taksen
 

Biodiversiteit en landschappen

  • Fauna
  • Flora
  • Ecosystemen
  • Beschermde gebieden
  • Landschap
  • Soorten
  • Biodiversiteitsplan
  • Wet betreffende de herovering van de biodiversiteit
 

Klimaat

  • Klimaatplan
  • Klimaatverandering
  • Koolstofprijs
 

Bouw, renovatie en reglementering van gebouwen

  • Renovatie van gebouwen
  • Preventie van huiselijke risico’s 
  • Milieuprestaties
  • Technische vastgoeddiagnose
 

Milieudialoog

  • Ecologische transitie
  • Milieuconferentie
  • Participatieve democratie
 

Gegevens

  • Observatie en statistieken
  • Toezichthouder gegevens
 

Water

  • Waterbeheer
  • Strijd tegen waterverontreiniging
  • Beheer van de droogte
  • Overlegorgaan 'Assises de l'eau'
 

Circulaire economie en afval

  • Eco-ontwerp
  • Hergebruik
  • Afvalverwerking en -recycling
 

Groene economie

  • Ecologische sectoren
  • Verantwoorde consumptie en productie
  • Banen en competenties
  • Financiering
 

Energie, Energiebesparing, hernieuwbare energie, kernenergie, olie, gas, prijzen en fiscaliteit, elektriciteit

  • Energiebesparing
  • Hernieuwbare energie
  • Kernenergie
  • Olie
  • Gas
  • Prijzen en fiscaliteit
  • Elektriciteit
 

Evaluatie van overheidsbeleid en projecten

  • Economische en transversale evaluatie van het overheidsbeleid
 

Financiën en groene fiscaliteit  

  • Participatieve financiering
  • Groene obligaties
  • Maatschappelijk verantwoord beleggen
  • Groene fiscaliteit
 

Milieu-integratie en -evaluatie  

  • Milieu-autoriteit
  • Milieurecht
  • Milieueffectbeoordeling
 

Kust en zeemilieu

  • Nationale strategie voor de zee en de kust
  • Vervuiling van de zee
  • Beschermde mariene gebieden
  • Kustpaden
  • Stranden
  • Kustlijn
 

Mobiliteit en grondgebieden  

  • Infrastructuurplanning
  • Stedelijke mobiliteit
  • Logistiek
  • Beveiliging
  • Innovatie
 

Onderzoek en innovatie  

  • Onderzoeksprogramma
  • Financieringsagentschappen
  • Prospectie
  • Eco-technologieën
 

Beteugeling van de milieuovertredingen

  • Procedure 'Convention judiciaire d’intérêt public' (CJIP)
 

Natuurlijke risico's  

  • Overstromingen
  • Lawines
  • Bosbranden
  • Aardbevingen
  • Tsunami's
  • Kustoverstromingen
 

Technologische risico's   

  • Geklasseerde installaties voor de bescherming van het milieu
  • Vervoer van gevaarlijke goederen
  • Risicoapparatuur en -producten
 

Gezondheid en milieu  

  • Gezondheids- en milieuplannen
  • Hormoonontregelaars
  • Pesticiden
  • Lawaai
  • Industriële installaties
 

Transitiestrategie voor duurzame ontwikkeling  

  • Sensibilisering rond duurzame ontwikkeling
  • Duurzame ontwikkelingsdoelstellingen
  • Ecologische transitiecontracten
 

Energie- en koolstofarme transitie  

  • Wet inzake energietransitie
  • Positieve energiegebieden
  • Meerjarenplanning voor energie
 

Vervoer per spoor  

  • Spoorweginfrastructuur
  • Veiligheid en grote projecten 
  • Goederenvervoer per spoor
  • Hogesnelheidslijnen 
 

Vervoer over de binnenwateren, zeevaart en havens   

  • Binnenvaart
  • Zeevarenden
  • Pleziervaart
  • Zeehavens 
  • Maritieme veiligheid en beveiliging
  • Zeevervoer van goederen
  • Marien milieu en bestrijding van verontreiniging
 

Wegvervoer  

  • Weginfrastructuur
  • Veiligheid en grote projecten
  • Personenvervoer
  • Goederenvervoer over de weg
 

Stadsplanning en ruimtelijke ordening  

  • Territoriale planning
  • Grondbeleid en inrichtingsoperaties
  • Stedenbouwkundige documenten
  • Duurzame stad
 

Voertuigen  

  • Technische keuring
  • Bonus-malus
  • Luchtkwaliteitscertificaten
  • Schone voertuigen
Onderwijs De omschrijving van de opleidingsmogelijkheden, de vastlegging van de nationale programma's, de organisatie en de invulling van het onderwijs 
  De definiëring en de uitreiking van nationale diploma's
  De aanwerving en het beheer van het personeel dat onder haar verantwoordelijkheid valt
  De verdeling van de middelen die aan onderwijs worden besteed, teneinde een gelijke toegang tot de openbare dienst te waarborgen
  Controle en evaluatie van het onderwijsbeleid, teneinde de algemene samenhang van het onderwijssysteem te garanderen
Europa en buitenlandse zaken Bescherming en bevordering van de Franse belangen in het buitenland
  Een opdracht om de President van de Republiek en de regering te informeren over de internationale conjunctuur en de situatie in het buitenland
  De veiligheid waarborgen en de belangen van Frankrijk en de Fransen in het buitenland behartigen
  Samen met de partners van Frankrijk bouwen aan een democratisch en efficiënt Europa
  Zich inzetten voor de vrede, veiligheid en mensenrechten in de wereld
  Franse bedrijven internationaal ondersteunen en de ontwikkeling van de buitenlandse investeringen in Frankrijk bevorderen, in overleg met de andere betrokken ministeries
  Bijdragen aan de acties inzake duurzame ontwikkeling en internationale solidariteit
  Bevordering van het Franse gedachtegoed, de Franse taal en cultuur in de wereld ten dienste van de culturele diversiteit
  Uitwerking van het buitenlands beleid en coördinatie van de internationale betrekkingen van Frankrijk
Strijdkrachten (Zorgen voor de bescherming van het Franse grondgebied, de Franse bevolking en de Franse belangen) Gemengde civiele en militaire operaties buiten het nationale grondgebied
  Operaties op het nationale grondgebied
  Opdrachten op het gebied van de openbare veiligheid
  Militaire operaties
Zee Uitoefening van de bevoegdheden op het gebied van scheepvaart, veiligheid, opleiding, zeevarenden, pleziervaart en nautische activiteiten
  Verantwoordelijkheid voor de maritieme ruimtelijke ordening en voor het beleid inzake mariene minerale rijkdommen
  Uitwerking en uitvoering, in overleg met de minister van Landbouw, van het beleid inzake de zeevisserij, met name wat betreft de reglementering van en de controle op deze activiteiten en de financiering van visserijbedrijven
  Uitwerking en uitvoering van een geografische strategie inzake de invloed van Frankrijk op de oceanen
  Uitoefening, samen met de minister van Transport, van de bevoegdheden inzake havens, zeevervoer, koopvaardij en sociale regelgeving op maritiem gebied
Arbeid, werkgelegenheid en inschakeling Voorbereiding en uitvoering van het regeringsbeleid op het gebied van arbeid, werkgelegenheid, beroepsopleiding, sociale dialoog en de preventie van arbeidsongevallen en beroepsziekten
  Voorbereiding en uitvoering van de regels betreffende de arbeidsvoorwaarden, collectieve onderhandelingen en rechten van de werknemers
  Voorbereiding en uitvoering van de regels betreffende de stelsels en het beheer van socialezekerheidsinstanties voor arbeidsongevallen en beroepsziekten, samen met het ministerie van Solidariteit en Volksgezondheid
  Verdediging en bevordering van de werkgelegenheid, met inbegrip van het herinschakelingsbeleid, alsook van de beroepsopleiding van jongeren en volwassenen
  Meewerken aan de overheidsmaatregelen ter bestrijding van fraude
Economie, financiën en herstel Advisering, voorbereiding en uitvoering van het door de regering vastgelegde beleid inzake economie, financiën, consumptie en fraudebestrijding, alsook inzake industrie, diensten, kmo's, ambachten, handel, post en elektronische communicatie, en opvolging en ondersteuning van de toeristische activiteiten.
  Beleid betreffende de groei en het concurrentievermogen van de Franse economie
  Fiscale wetgeving
  Reglementering, analyse en controle van overheidsopdrachten
  Monetair en financieel beleid op nationaal, Europees en internationaal niveau
  Ondersteuning van nieuwe technologieën, de promotie en de verspreiding ervan
  Intellectuele eigendom en de strijd tegen namaak
  Opvolging en ondersteuning van toeristische activiteiten
Overzeese gebieden Gezagsmissie
  Interventiemissie
  Coördinatiemissie
Cohesie van de gebieden en Betrekkingen met de territoriale besturen Uitwerking en uitvoering van het regeringsbeleid inzake decentralisatie, evenwichtige ontwikkeling en inrichting van het gehele nationale grondgebied en solidariteit tussen de gebieden
Justitie Administratie van justitie
  Voorbereiding van wets- en verordeningsontwerpen binnen verschillende domeinen (familierecht, strafrecht enz.)
  Zorg voor personen die door de gerechtelijke autoriteit zijn toevertrouwd (minderjarige delinquenten of minderjarigen in gevaar enz.)
  Beheer van de rechtbanken en diensten van Justitie
  Bepaling en uitvoering van het overheidsbeleid op het gebied van justitie, zoals slachtofferhulp of toegang tot rechtspleging
Cultuur De grote kunstwerken van Frankrijk en van de mensheid op het gebied van erfgoed, architectuur, beeldende kunst, podiumkunsten, film en communicatie voor zoveel mogelijk mensen toegankelijk maken
  De ontwikkeling van artistieke werken in al hun componenten bevorderen op het nationale grondgebied en in de hele wereld
  Kunstonderwijs garanderen 
  Beleid inzake het behoud en de valorisatie van het culturele erfgoed en architectuurbeleid
  Bepaling van het beleid inzake podiumkunsten en beeldende kunsten. Aanmoediging van de creatie van kunstwerken en spirituele werken
  Beheer van het Centre national du cinéma et de l'image animée
  Ontwikkeling van de artistieke en culturele vorming voor kinderen en jongvolwassenen tijdens hun hele opleidingscyclus
Solidariteit en volksgezondheid Organisatie van preventie en gezondheidszorg
  Onderzoek en innovatie op het gebied van gezondheid
  Link met de volgende domeinen: gezin, pensioenen, kindertijd, ouderen, invaliditeit, autonomie en bestrijding van uitsluiting
  Toepassing van de regels betreffende de stelsels en het beheer van de socialezekerheidsinstanties en de aanvullende instanties (ouderdomsverzekering, kinderbijslag en uitkeringen in het kader van de ziekte- en moederschapsverzekering, arbeidsongevallen en beroepsziekten)
  Voorbereiding van de wet op de financiering van de sociale zekerheid en opvolging van de uitvoering ervan, in samenwerking met de minister van Actie en Overheidsrekeningen
  Uitwerking van programma's ter bestrijding van armoede via de interministeriële comités voor de bestrijding van uitsluiting en de Nationale Raad voor het beleid ter bestrijding van armoede en sociale uitsluiting
  Uitvoering van het beleid voor de ontwikkeling van de sociale en solidaire economie, in samenwerking met de minister voor Ecologische en Solidaire Transitie
Hoger onderwijs, onderzoek en innovatie  Voorbereiding en uitvoering van het regeringsbeleid inzake de ontwikkeling van het hoger onderwijs, onderzoek en technologie
  Ruimtebeleid
  Definiëring van de pedagogische projecten van de instellingen voor hoger onderwijs
  Toewijzing van middelen die door de Staat ter beschikking worden gesteld in het kader van de interministeriële missie "Onderzoek en hoger onderwijs"
  Definiëring en uitvoering van het programma inzake investeringen voor de toekomst
  Innovatiebeleid
  Voorbereiding van de regeringsbeslissingen over de oprichting van onderzoeksuniversiteiten met internationale uitstraling
  Promotie van wetenschap en technologie
  Verspreiding van de wetenschappelijke, technologische en industriële cultuur
  Ontwikkeling en verspreiding van digitale toepassingen in de samenleving en de economie
Landbouw en voeding Voorbereiding en uitvoering van het regeringsbeleid inzake landbouw, agrovoedingsindustrie, bosbouw en hout, zeevisserij en aquacultuur
  Maatregelen op het gebied van voeding, in samenwerking met het ministerie van Economie en Financiën en het ministerie van Solidariteit en Volksgezondheid
  Deelname aan de uitvoering van het regeringsbeleid inzake internationale handel
  Landbouwonderwijs en permanente opleiding
  Landbouwkundig, biotechnologisch en veterinair onderzoek
  Gezondheid van planten en dieren, dierenbescherming en kwaliteit van landbouwproducten en levensmiddelen
  Sociaal beleid voor landbouwers en werknemers in de landbouw
  Beleid ten gunste van het agrarische platteland
  Beleid inzake de agrovoedingsindustrie
  Beleid inzake de zeevisserij, producten van de zee en aquacultuur, met name wat betreft de reglementering van en de controle op deze activiteiten en de financiering van visserij- en aquacultuurbedrijven
  Beleid inzake de controle van de kwaliteit en de veiligheid van landbouwproducten en levensmiddelen, samen met de minister van Economie en Financiën en de minister van Solidariteit en Volksgezondheid
  Europese en internationale onderhandelingen
Binnenland Organisatie van het grondgebied van het land
  Instandhouding van de samenhang tussen de instellingen van het land
  De burgers garanderen dat ze hun rechten, vrijheden en plichten kunnen uitoefenen
 

Het grondgebied besturen

  • De vertegenwoordiging en de permanentie van de Staat op het gehele nationale grondgebied verzekeren
  • De integriteit van de overheidsinstellingen waarborgen Toezien op de eerbiediging van de lokale vrijheden en de bevoegdheden van de territoriale besturen in het kader van de decentralisatie
 

De veiligheid van burgers en goederen verzekeren

  • Opstelling en handhaving van de regels die de burgers de uitoefening van de openbare vrijheden garanderen, met name door middel van algemeen kiesrecht
  • Bescherming van de bevolking tegen risico's of plagen van welke aard dan ook en tegen de gevolgen van een mogelijk conflict
  • Deze opdrachten worden uitgevoerd door de centrale overheid in het hele land en in het kader van de decentralisatie door de prefecturen en subprefecturen, de nationale politie en de civiele veiligheid

De gedeconcentreerde Staat

De Franse Staat is een eenheidsstaat. Deze eenheidsstaat functioneert dankzij decentralisatie en deconcentratie.

Maar wat is deconcentratie?

Het is een proces met het oog op de inrichting van de eenheidsstaat. Op die manier kunnen bestuurlijke autoriteiten worden ingesteld die de Staat vertegenwoordigen in de lokale administratieve districten. Deze autoriteiten hebben geen autonomie of rechtspersoonlijkheid.

Met andere woorden: het is een manier om de administratie te organiseren waarbij bepaalde bevoegdheden worden gedelegeerd of overgedragen van een centraal bestuur naar diensten die over het grondgebied verspreid zijn. Deze diensten worden gedeconcentreerde diensten of externe diensten genoemd. Het doel bestaat erin de efficiëntie van de Staat te verbeteren door de besluitvorming op lokaal niveau te versnellen.

In Frankrijk is de deconcentratie gebaseerd op het subsidiariteitsbeginsel. Dit betekent dat het hoogste niveau alleen de taken moet uitvoeren die niet op een lager niveau kunnen worden uitgevoerd. Zo worden bepaalde beheerfuncties en beslissingsbevoegdheden gedelegeerd aan de prefecten en subprefecten die hiërarchisch onder de Franse Staat blijven ressorteren. Het is nog steeds de Staat die beslissingen neemt, maar die worden op lokaal niveau genomen.

Welke gedeconcentreerde autoriteiten bestaan er?

De gedeconcentreerde autoriteiten worden benoemd en ontslagen door de centrale overheid, d.w.z. de Staat. De enige verkozen autoriteit is de burgemeester vanwege zijn dubbele statuut van gedeconcentreerde en gedecentraliseerde autoriteit. Naast de burgemeesters zijn de belangrijkste gedeconcentreerde autoriteiten de prefecten (van de departementen en de regio's), de rectoren (academies), de directeurs van de overheidsfinanciën en de gedeconcentreerde diensten van de ministeries.

De prefecten

Wat is de rol van de prefect?

In de eerste plaats is de prefect de vertegenwoordiger van de Staat: hij vertegenwoordigt elk lid van de regering in de territoriale collectiviteiten. Zijn rol is omschreven in artikel 72 van de Franse Grondwet, lid 6: “In de territoriale collectiviteiten van de Republiek is de vertegenwoordiger van de Staat, die elk regeringslid vertegenwoordigt, verantwoordelijk voor de nationale belangen, de administratieve controle en de naleving van de wet.”

De prefect is in de departementen dus verantwoordelijk voor de uitvoering van alle door de regering vastgelegde beleidsmaatregelen. Hij is een actor op het terrein, die de vinger aan de pols houdt wat betreft de dagelijkse bezorgdheden van de burgers.

Hoe wordt de prefect benoemd?

De prefect wordt benoemd door de ministerraad, bij decreet van de President van de Republiek, op voordracht van de eerste minister en de minister van Binnenlandse Zaken. Hij is een hoge ambtenaar die verantwoording aflegt aan het ministerie van Binnenlandse Zaken, maar die alle ministers in het departement vertegenwoordigt.

Welke bevoegdheden en taken heeft de prefect?

De bevoegdheden en taken van de prefect zijn vastgesteld bij decreet nr. 2004-374 van 29 april 2004 betreffende de bevoegdheden van de prefecten, de organisatie en de werkzaamheden van de overheidsdiensten in de regio's en de departementen, gewijzigd bij een decreet van 2010.

  • De prefect garandeert de openbare orde en veiligheid. De handhaving van de openbare orde is een van de prioritaire taken van de prefect in het departement. In geval van een demonstratie is de prefect verantwoordelijk voor de handhaving van de openbare orde en de veiligheid: hij heeft het gezag over de politie en de gendarmerie. Op het gebied van civiele veiligheid stelt hij plannen op om de bevolking te beschermen tegen natuurrampen (overstromingen, aardbevingen enz.), technologische risico's (SEVESO-sites) en gezondheidsrisico's (grieppandemie). Hij leidt de hulpoperaties en heeft het gezag over de brandweer. Het corps préfectoral is een tussenschakel tussen de centrale overheid, de verkozenen en de bevolking. De prefect belichaamt de permanentie van de Staat op elk plaats van het nationale grondgebied.
  • Aansturing en stimulering De prefect draagt bij tot de economische ontwikkeling en de toepassing van het werkgelegenheidsbeleid. Hij stimuleert de oprichting van bedrijven, steunt de economische sectoren die in moeilijkheden verkeren, verleent bijstand op het gebied van huisvesting en werkgelegenheid, en moedigt solidariteitsacties aan ten behoeve van achtergestelde bevolkingsgroepen. Als er een conflict is, zorgt de prefect voor bemiddeling en advies.
  • De prefect en de lokale verkozenen De prefect en de lokale verkozenen hebben verschillende, maar complementaire verantwoordelijkheden. De prefect is een hoge ambtenaar die gebonden is aan het neutraliteitsbeginsel en de plicht tot voorbehoud; de burgemeester is een verkozen politicus. De prefect voert het regeringsbeleid uit, terwijl de lokale verkozenen niet aan een centraal gezag zijn onderworpen. De prefect ziet toe op de correcte toepassing van de wetten door de lokale besturen.
  • De hoeder van de democratie  De prefect onderneemt ook actie om de uitoefening van de vrijheden te garanderen. Hij organiseert de verkiezingen: vóór de stemming registreert hij de kandidaturen. Na de stemming deelt hij de resultaten mee aan het ministerie van Binnenlandse Zaken. De prefect oefent zijn gezag ook uit binnen tal van andere domeinen ter bescherming van de openbare vrijheden: verklaring betreffende verenigingen, afgifte van identiteitskaarten enz. Buitenlanders die in Frankrijk wonen, moeten bij hem hun verblijfsvergunning aanvragen of de Franse nationaliteit verkrijgen.
  • Bescherming van het leefmilieu De prefect is belast met de duurzame ontwikkeling in het departement. Hij ziet toe op de bescherming van het leefmilieu, bijvoorbeeld door de activiteiten van vervuilende bedrijven te reguleren of bij de afgifte van bouwvergunningen.
  • Coördinatie van de interministeriële werkzaamheden Als vertegenwoordiger van de regering verzekert de prefect de coherentie van de werkzaamheden van de Staat op het grondgebied waarvoor hij verantwoordelijk is. In dat verband worden de gedeconcentreerde diensten onder zijn gezag geplaatst.  

Samengevat: de prefect is verantwoordelijk voor een brede waaier van werkingsdomeinen:

  •  Personen en goederen beschermen. Daartoe beschikt hij over de politie en de gendarmerie en leidt hij hulpoperaties (branden, natuurrampen enz.),
  • De uitoefening van de openbare vrijheden en de republikeinse integratie waarborgen,
  • Zorgen voor de permanente werking van de overheidsdiensten (crisisbeheer),
  • De wettelijkheid van de handelingen van de lokale besturen controleren,
  • De economische ontwikkeling en de werkgelegenheid bevorderen,
  • Het grondgebied inrichten en toezien op de bescherming van het leefmilieu,
  • De sociale cohesie versterken in steden en gebieden die te kampen hebben met ontvolking,
  • De overheidssubsidies op lokaal niveau beheren en verdelen

Wie is de regionale prefect?

De regionale prefect is de vertegenwoordiger van de Staat in de regio. Hij is tevens prefect van het departement waarin de hoofdplaats van de regio is gelegen. In dat opzicht oefent hij binnen dit departement alle prerogatieven van een departementaal prefect uit. De prefect van de Région Hauts de France is dus ook de prefect van het Département du Nord.

Wat zijn de taken van de regionale prefect?

  • Hij staat garant voor de samenhang van het optreden van de Staat in de regio;
  • Hij heeft het gezag over de prefecten van de departementen (behalve wat betreft het vreemdelingenrecht, de administratieve politie en de controle op de wettelijkheid van de territoriale collectiviteiten); Hij leidt de regionale gedeconcentreerde diensten van de Staat;
  • Hij is verantwoordelijk voor de uitvoering van het beleid van de Staat in de regio, alsook van het communautaire beleid, dat onder de bevoegdheid van de Staat valt;
  • Hij controleert de wettelijkheid en de naleving van de begrotingsregels van de handelingen van de regio en haar openbare instellingen;
  • Hij is voorzitter van het Comité de l’administration régionale (CAR), waarin de prefecten van de departementen en de verantwoordelijken van de regionale gedeconcentreerde diensten van de Staat zetelen. Met zijn informatie en voorstellen bereidt hij het beleid inzake economische en sociale ontwikkeling en ruimtelijke ordening voor. Zo is hij onder meer verantwoordelijk voor de onderhandelingen over en de toepassing van de contrats de plan État-Région (CPER

De gedeconcentreerde diensten van de Staat

De Staat in het departement

In het Département du Nord treedt de Staat op binnen de volgende domeinen: 

  • Landbouw, bosbouw en plattelandsontwikkeling
  • Voeding, consumptie en handel
  • Ruimtelijke planning, stedenbouw, wonen en bouw
  • Dieren
  • Burgerschap, openbare vrijheden en gelijkheid tussen man en vrouw
  • Cultuur
  • Defensie
  • Onderwijs en opleiding
  • Bedrijven, economie, werkgelegenheid, arbeid en overheidsfinanciën
  • Leefmilieu
  • Jeugd, sport en verenigingsleven
  • Zee, kust en binnenvaart
  • Preventie van natuurlijke, technologische en mijnbouwrisico's
  • Gezondheid
  • Veiligheid
  • Solidariteit, huisvesting, stadsbeleid en stadsvernieuwing
  • Vervoer,

Wat doet de Staat op het niveau van de departementen?

De organisatie van de overheidsdiensten op departementaal niveau is gebaseerd op de oprichting, op 1 januari 2010, van de interministeriële departementale besturen.

Deze besturen werden opgericht bij het decreet van 3 december 2009; de interministeriële departementale besturen zijn het resultaat van de fusie van de vroegere departementale besturen. Deze besturen zijn diensten die rapporteren aan de eerste minister en onder het gezag staan van departementale prefecten.

Deze organisatie draagt bij tot de vereenvoudiging van de formaliteiten voor de gebruikers door de administraties van de Staat te organiseren rond drie duidelijk omschreven functies: territoriale ontwikkeling, sociale cohesie en bescherming van de bevolkingsgroepen.

Welke besturen bestaan er?

Elk departement op het Franse vasteland heeft de volgende directies:

  • Een Direction départementale des territoires (DDT – departementaal bestuur van de gebieden) of een Direction des territoires et de la mer (DDTM - bestuur van de gebieden en de zee) indien het departement aan de zee grenst (zoals het Département du Nord)
  • Een Direction de la cohésion sociale (DDCS – bestuur voor sociale cohesie)
  • Een Direction de la protection des populations (DDPP – bestuur voor de bescherming van de bevolking)

In departementen met minder dan 400.000 inwoners of in bepaalde gebieden waar bijzondere uitdagingen aan de orde zijn, worden de bevoegdheden van het DDCS en het DDPP samengevoegd in een Direction départementale de la cohésion sociale et de la protection des populations (DDCSPP – departementaal bestuur voor sociale cohesie en de bescherming van de bevolking).

Hoeveel departementale besturen zijn er in Frankrijk?

In totaal zijn er 238 interministeriële departementale besturen: 66 DDT, 26 DDTM, 50 DDPP, 50 DDCS en 46 DDCSPP.  

  • Het Direction de la cohésion sociale (DDCS – bestuur voor sociale cohesie) Het DDCS is verantwoordelijk voor de uitvoering van het overheidsbeleid dat gericht is op het behoud of het herstel van de sociale cohesie. Het DDCS is bevoegd voor het beleid inzake sociale cohesie en het beleid inzake jeugd, sport, verenigingsleven en vormingswerk. In die hoedanigheid voert het DDCS in het Département du Nord het beleid uit met betrekking tot: De preventie en bestrijding van uitsluiting, de bescherming van kwetsbare personen, de sociale integratie van personen met een beperking, de sociale acties van het stedelijke beleid, de sociale functies van huisvesting, de bestrijding van discriminatie en de bevordering van gelijke kansen; De inspectie en controle van de voorwaarden inzake onthaal en werking van de sociale instellingen en diensten; De bevordering en de controle van de fysieke en sportactiviteiten, de gecontroleerde ontwikkeling van de natuursporten, de preventie van onbetamelijkheden en de bestrijding van geweld in de sport; De controle op de pedagogische kwaliteit van het collectieve onthaal van minderjarigen en de fysieke en morele veiligheid van de minderjarigen die er worden opgevangen; Het aansturen van acties ter bevordering van het engagement, het initiatief, de meningsuiting, de informatieverstrekking, de autonomie en de internationale mobiliteit van jongeren; De ontwikkeling en de begeleiding van het verenigingsleven en het vrijwilligerswerk, alsook de promotie van vormingswerk in de verschillende levensfasen; De rechten van de vrouw en gelijkheid tussen mannen en vrouwen.  
  • Het Direction départementale de la protection des populations (DDPP) Het DDPP voert controle-, inspectie- en onderzoeksactiviteiten uit teneinde de economische bescherming en de veiligheid van de consument te waarborgen, alsook de kwaliteit van zijn voeding in alle stadia van de keten. Het DDPP ziet toe op eerlijke handelsbetrekkingen en op de naleving van de regels inzake de veiligheid en eerlijkheid van producten en diensten. Het DDPP draagt bij aan de bescherming van het milieu en ziet toe op de goede hygiënische toestand van de veehouderijen van het departement, alsook op de inachtneming van de dierenbescherming. Wat zijn de taken van het DDPP van het Département du Nord? Het DDPP ziet toe op de voedselkwaliteit en -veiligheid. Het DDPP staat in voor de bescherming van de consumenten en de regulering van de markten. Het beschermt de gezondheid van de dieren en zorgt ervoor dat de regels inzake dierenbescherming worden nageleefd. Het beschermt het milieu en de in gevangenschap levende dieren. Het ziet toe op de naleving van de hygiënevoorschriften voor de uitvoer en invoer van voedingsmiddelen en levende dieren. Tot slot controleert het DDPP de veiligheid van producten (non-food en industriële producten) en diensten.  
  • Het Direction départementale des territoires et de la mer (DDTM) Het DDTM past de instrumenten van de Staat toe inzake planning, ontwikkeling, controle en bescherming, ten dienste van de duurzame ontwikkeling, met name in kwetsbare gebieden (kust-, zee-, bos- en natuurgebieden). Het DDTM is actief op het vlak van huisvesting, stadsvernieuwing, landbouw en visserij. Het is belast met risicopreventie en verkeersveiligheid en is betrokken bij crisisbeheer.

De Staat in de regio

Wat doet de Staat op het niveau van de regio’s?  

De Staat is in de regio’s actief binnen meerdere domeinen:

  • Landbouw, bosbouw, plattelandsontwikkeling en voeding
  • Ruimtelijke ordening, huisvesting, vervoer en infrastructuur
  • Burgerschap, gelijkheid en vrouwenrechten
  • Sociale cohesie, verenigingsleven, sport en jeugd
  • Grensoverschrijdende en internationale samenwerking
  • Cultuur en erfgoed
  • Economie, bedrijfsleven, werkgelegenheid en overheidsfinanciën
  • Scholing, hoger onderwijs en onderzoek
  • Milieu, duurzame ontwikkeling en risicopreventie
  • Europa
  • Zee en kuststreek
  • Gezondheid en gezondheidsbeveiliging

Daarvoor bestaan er regionale besturen. Bij het decreet van 16 februari 2010 werden acht regionale besturen opgericht: het Direction régionale de l’économie, de l’emploi, du travail et des solidarités (DREETS – regionaal bestuur voor economie, werkgelegenheid, arbeid en solidariteit), het Direction régionale de l’environnement, de l’aménagement et du logement (DREAL – regionaal bestuur voor milieu, ruimtelijke planning en huisvesting), het Direction régionale de la jeunesse, des sports et de la cohésion sociale (DRJSCS – regionaal bestuur voor jeugd, sport en sociale cohesie), het Direction régionale de l’alimentation, de l’agriculture et de la forêt (DRAAF – regionaal bestuur voor voeding, landbouw en bosbouw), het Direction régionale des affaires culturelles (DRAC – regionaal bestuur voor culturele aangelegenheden), het Direction régionale des finances publiques (regionaal bestuur voor overheidsfinanciën), het Rectorat d’académie (academisch rectoraat) en de Agences régionales de santé (ARS – regionale gezondheidsagentschappen).  

  • Direction régionale de l’économie, de l’emploi, du travail et des solidarités (DREETS) Het DREETS is de reorganisatie van het DIRECCTE (Direction régionale des entreprises, de la concurrence, de la consommation, du travail et de l’emploi – regionaal bestuur voor ondernemingen, concurrentie, consumptie, arbeid en werkgelegenheid) met de gedeconcentreerde diensten voor sociale cohesie (DRCS) sinds 2021. Welke zijn de bevoegdheidsdomeinen van het DREETS? De vier belangrijkste bevoegdheidsdomeinen van het DREETS zijn economie, werkgelegenheid, arbeid en solidariteit. Wat zijn de ambities van het DREETS? De drie hoofdambities van het DREETS zijn: 1. Bescherming (van werknemers, bedrijven, consumenten, kwetsbare personen enz.); 2. Begeleiding (van bedrijven en actoren die actief zijn op het vlak van sociale en professionele integratie, sociale dialoog enz.); 3. Ontwikkeling (van beroepsvaardigheden, werkgelegenheid, economische ontwikkeling, toegang tot huisvesting, integratie, werkgelegenheid enz.).
  • Direction régionale de l'environnement, de l’aménagement et du logement (DREAL) Het Direction régionale de l'environnement, de l'aménagement et du logement (DREAL – regionaal bestuur voor milieu, ruimtelijke planning en huisvesting) is, onder het gezag van de regionale prefect, belast met de aansturing van de ruimtelijke ordening en de bevordering van de mobiliteit en de huisvesting. Het DREAL treedt op namens het ministerie van Ecologie, Duurzame Ontwikkeling en Energie  en het ministerie van Huisvesting, Territoriale Gelijkheid en Landelijkheid ten behoeve van een duurzamere ontwikkeling van het regionale grondgebied. Bovendien werkt de Staat, via de acties van het DREAL, aan alle hefbomen die het behoud van het leefmilieu in de regio mogelijk maken en een duurzame en evenwichtige ontwikkeling van haar gebieden garanderen. Het DREAL Hauts de France coördineert de uitvoering van het beleid van de ministeries in de regio’s alsook het stappenplan voor de ecologische transitie. Het DREAL houdt zich bezig met aangelegenheden in verband met klimaatverandering, biodiversiteit, risico's, gezondheid, kennis m.b.t. ondersteuning bij besluitvorming, huisvesting en mobiliteit. Het heeft een interface voor grensoverschrijdende aspecten gecreëerd.   -        Het Direction régionale de la jeunesse, des sports et de la cohésion sociale (DRJSCS) Welke bevoegdheden heeft het DRJSCS? Het Direction régionale de la jeunesse, des sports et de la cohésion sociale (DRJSCS – regionaal bestuur voor jeugd, sport en sociale cohesie) heeft zijn eigen verantwoordelijkheden, met name op het gebied van de analyse van de evolutie van de praktijken, de opleiding voor beroepen in de sport- en animatiesector, topsport, beroepssport, informatie voor jongeren en veiligheid van de praktijken.  
  • Direction régionale de l’alimentation, de l’agriculture et de la forêt (DRAAF) Het Direction régionale de l'alimentation, de l’agriculture et de la forêt (DRAAF – regionaal bestuur voor voeding, landbouw en bosbouw) is een gedeconcentreerde dienst van het ministerie van Landbouw, Voeding en Bosbouw. Het is, onder het gezag van de regionale prefect, belast met de uitvoering, op regionaal niveau, van het nationale en communautaire beleid in de landbouw-, bosbouw- en voedingssector. Wat is de rol van het DRRAAF? Het DRRAAF staat onder rechtstreeks gezag van de minister en is het verantwoordelijk voor de organisatie van pedagogische activiteiten in het technisch landbouwonderwijs en voor de opstelling en verspreiding van statistieken en economische, landbouw-, bosbouw-, agrovoedings- en agromilieugegevens.  
  • Direction régionale des affaires culturelles (DRAC) Het Direction régionale des affaires culturelles (DRAC – regionaal bestuur voor culturele aangelegenheden), dat alle diensten van het ministerie van Cultuur in de regio vertegenwoordigt, coördineert het cultuurbeleid van de Staat in de regio. Het DRAC staat in voor de uitvoering van alle interventies van het ministerie en past die aan de regionale context aan: bijdragen aan de vermindering van ongelijkheden door de aanwezigheid op het grondgebied te verbeteren; bevorderen de van artistieke en culturele vorming, met name bij jongeren en in plattelandsgebieden; versterken van de promotie van het erfgoed; ontwikkelen van digitale middelen.      
  • Direction régionale des finances publiques (DRFIP) Het Direction régionale des finances publiques (DRFIP – regionaal bestuur voor overheidsfinanciën) beheert het overheidsgeld van inning tot uitgave.
  • Rectorat d’Académie Wat is de functie van het Rectorat d’Académie? De rector van het Rectorat d’Académie (academisch rectoraat) is de vertegenwoordiger van de Staat en geeft uitvoering aan de richtsnoeren van het door de regering uitgestippelde onderwijsbeleid. Als rector magnificus coördineert hij eveneens de instellingen voor hoger onderwijs. In het specifieke geval van het technisch en hoger landbouwonderwijs wordt het academische gezag evenwel uitgeoefend door de directeur van het Direction régionale de l’alimentation, de l’agriculture et de la forêt (DRAAF), onder het gezag van het ministerie van Landbouw.  
  • Het Agence régionale de Santé (ARS) Wat doet het ARS? De Staat voert, via de acties van het Agence régionale de Santé (regionaal gezondheidsagentschap) van de Région Hauts-de-France, het regionale gezondheidsbeleid uit, in coördinatie met de partners en rekening houdend met de specifieke kenmerken van de regio en haar gebieden. De acties van het ARS zijn erop gericht de gezondheid van de bevolking te verbeteren en het gezondheidsstelsel efficiënter te maken.

Deze website maakt gebruik van cookies om de inhoud te optimaliseren. cookies.

;