De provincies

 De provincie is het tussenliggende niveau tussen de gemeente enerzijds en het gewest anderzijds. Sinds de vierde staatshervorming zijn er tien provincies.

Welke zijn deze tien provincies? 

  • Provincie Antwerpen
  • Provincie Limburg
  • Provincie Oost-Vlaanderen
  • Provincie Vlaams-Brabant
  • Provincie West-Vlaanderen
  • Provincie Waals-Brabant
  • Provincie Henegouwen
  • Provincie Luik
  • Provincie Luxemburg
  • Provincie Namen

De provincies zijn autonome instellingen maar staan onder toezicht van de federale Staat, van de Gemeenschappen en in hoofdzaak van de Gewesten. Ze hebben een vrij brede waaier van bevoegdheden.

Hoe is een provincie samengesteld?

Intermediaire bestuursniveaus zijn plaatsen waar overleg wordt gevoerd en beslissingen worden genomen. De provincie heeft een democratisch beleidsorgaan, dat bestaat uit een “parlement”, de Provincieraad en een “uitvoerend orgaan”, het Collège provincial (Waals Gewest) of de Deputatie (Vlaams Gewest).

Samengevat bestaat de Provincie uit:

  • De Provincieraad, verkozen door het volk (om de 6 jaar)
  • De Provinciegouverneur, benoemd door de gewestregering
  • De deputatie / het Collège provincial (Gouverneur + 4 gedeputeerden, verkozen door de Provincieraad of 5 (voor Henegouwen en Luik))

De Provincieraad

Wat is de Provincieraad?

De leden van de Provincieraad worden rechtstreeks en voor zes jaar verkozen. De Provincieraad neemt beslissingen van algemene aard, stemt de provinciereglementen en stelt de provinciale begroting op. De provincieraadsleden houden zich bezig met kwesties die rechtstreeks betrekking hebben op het dagelijkse leven van de burger, in overeenstemming met de provinciale opdrachten: onderwijs/opleiding, cultuur/toerisme, maatschappelijk welzijn, sport/gezondheid, duurzame territoriale ontwikkeling.

De provinciale verkiezingen worden om de zes jaar gehouden, samen met de gemeenteraadsverkiezingen.

De Deputatie en het Collège provincial

De Deputatie (Vlaams Gewest) of het Collège provincial (Waals Gewest) voert de beslissingen van de Provincieraad uit en staat in voor het dagelijks bestuur. In het Waalse Gewest kiest de Provincieraad onder zijn leden een Collège provincial van 5 (of 6) leden en benoemt één van hen tot voorzitter van het Collège. In het Vlaamse Gewest bestaat de Deputatie uit 4 leden, gekozen onder en door de Provincieraad. De Deputatie wordt voorgezeten door de Gouverneur. De Deputatie, aan Vlaamse zijde, en het Collège provincial, aan Waalse zijde, zijn belast met het dagelijkse bestuur van de provinciale aangelegenheden.

De Gouverneur

Wat is de rol van de Gouverneur?

De Deputatie en de Provincieraad vergaderen in aanwezigheid van de Gouverneur, die optreedt als commissaris van de gewestelijke regering. Hij is een door het Gewest benoemde ambtenaar. Hij wordt gesterkt in zijn opdracht als regeringscommissaris en fungeert als tussenschakel tussen de provincie/het Gewest. De Gouverneur wordt niet verkozen, maar benoemd of ontslagen door de Vlaamse of Waalse regering, op eensluidend advies van de (federale) Ministerraad.

Hij is verantwoordelijk voor de uitvoering en toepassing van de federale regelgeving, met name binnen de volgende domeinen:

  • Civiele veiligheid en noodplannen
  • Politionele veiligheid en openbare orde  (veiligheid en Noordzee voor de Gouverneur van West-Vlaanderen)
  • Specifiek administratief toezicht op de werking van de lokale politie
  • Wapenwetgeving
  • Brandweer
  • Behandeling van rampenschade

Bevoegdheden

Sinds 2018 zijn de bevoegdheden van de provincies geëvolueerd.

De Vlaamse provincies zijn bevoegd voor:

  • De aanleg en het beheer van provinciedomeinen, fietsroutes, wandelpaden enz.
  • Het beheer van waterwegen en de preventie van wateroverlast
  • Het beheer van natuurgebieden
  • Provinciaal beleid voor ruimtelijke ordening en leefmilieu
  • Coördinatie van het beleid rond economie, werkgelegenheid enz. in de provincie en eigen initiatieven
  • Crisiscoördinatie op provinciaal niveau

De Vlaamse provincies oefenen geen persoonsgebonden bevoegdheden meer uit. Die bevoegdheden en het bijbehorende personeel werden overgedragen naar de Vlaamse Gemeenschap of naar de gemeenten.

De vijf provinciebesturen in Vlaanderen voeren hun eigen beleid binnen hun provinciegrenzen. De taken van een provinciebestuur zijn vastgesteld bij provinciedecreet.

Die taken omvatten:

  • Bovenlokale taken voor aangelegenheden die het lokale, gemeentelijke belang overstijgen en die gemeenten moeilijk zelf kunnen behartigen.
  • Ondersteunende taken voor andere overheden: de provincie voert sommige taken uit op verzoek van de federale of Vlaamse regering of van de gemeenten en OCMW's.
  • Gebiedsgerichte samenwerking tussen besturen in een regio: de provincie organiseert samenwerking tussen de verschillende partners (lokale besturen, privé-organisaties, Vlaamse overheid …) in een bepaald gebied en zoekt samen met die partners naar oplossingen voor maatschappelijke problemen.  

Provincie West-Vlaanderen

Plattelandsbeleid – Landbouw & visserij – Integraal waterbeleid – Economie – Huisvestingsbeleid – Internationale Relaties en Noord-Zuidsamenwerking – Expertisecentrum – Regionale ontwikkeling - Toerisme & vrijetijdsbesteding – (Hoger) onderwijs – Veiligheid – Erfgoed - Ruimtelijke ordening – Leefmilieu, natuur & landschap – Mobiliteit – Noordzee.

De provincie is niet langer bevoegd voor “cultuur”; het Vlaams Gewest beheert voortaan deze bevoegdheid.      

De Waalse provincies

De 5 Waalse provincies voeren bepaalde beslissingen van de gewestelijke overheid uit, bijvoorbeeld wat betreft het toezicht op de gemeenten inzake hun begroting. Maar ze hebben ook eigen bevoegdheden voor aangelegenheden van provinciaal belang zoals onderwijs, cultuur, sociale bijstand of erfgoed.  

De Provincie Henegouwen is in deze sectoren actief:

  • Onderwijs/opleiding
  • Cultuur/toerisme
  • Sociale actie
  • Sport/gezondheid
  • Territoriale ecologische ontwikkeling

Deze website maakt gebruik van cookies om de inhoud te optimaliseren. cookies.

;